Những câu chuyện chưa kể về Đại tướng Nguyễn Chí Thanh
Những câu chuyện “nhỏ mà không nhỏ” về Đại tướng Nguyễn Chí Thanh mà nhà báo Hữu Thọ chia sẻ tại Hội thảo là những ấn tượng sâu sắc về tư tưởng và phong cách Đại tướng, nhà lãnh đạo mẫu mực có tầm ảnh hưởng lớn tới sự lãnh đạo của Đảng.
Theo nhà báo Hữu Thọ, trong thời kỳ Đại tướng được giao phụ trách lĩnh vực nông nghiệp, ông và nhiều cán bộ khác hay được mời đến nhà Đại tướng ở 34 Lý Nam Đế (sau khi ông mất gia đình đã trả lại nhà cho Bộ Quốc phòng, nay là trụ sở Hội cựu chiến binh). Mặc dù là Ủy viên Bộ Chính trị, giữ trọng trách trong Đảng và Quân đội nhưng Đại tướng không giữ khoảng cách mà thường khơi gợi để các cán bộ ông mời đến mạnh dạn nêu ý kiến thảo luận.
"Anh nói: các cậu cứ tranh cãi thoải mái, mình xuất thân từ nông dân, suốt đời trận mạc, nay được trao phụ trách nông nghiệp có nhiều điều chưa biết, cho nên sẽ cùng tham gia tranh cãi, khi tranh luận có ý đúng có ý chưa đúng là việc bình thường, còn nếu cậu nào nói đúng một nửa cũng đã giữ 50% chân lý, rất “oách” rồi còn gì!”, nhà báo Hữu Thọ kể lại.
Không khí thoải mái đó đã giúp các cán bộ có những ý kiến mạnh dạn, thẳng thắn nhiều khi “nói xong rồi mới thấy run”. Chẳng hạn, lúc đó Đoàn cố vấn về thủy lợi của Trung Quốc do bà Bộ trưởng Tiền Chính Anh dẫn đầu sang đã góp ý kiến về phương châm “ba chính” trong công tác thủy lợi: giữ nước là chính; thủy lợi nhỏ là chính; nhân dân làm là chính.
Theo ông Hữu Thọ, lúc bấy giờ ý kiến của các đoàn cố vấn Trung Quốc có sức nặng ghê gớm, nhưng nghe phổ biến phương châm “ba chính”, một số cán bộ của ta băn khoăn nhưng cũng chỉ xầm xì với nhau.
"Tôi mạnh dạn thưa với anh: “Ở ta có vùng hạn, vùng úng mà chống úng xem ra khó hơn, nhưng nhất loạt “giữ nước là chính” để chống hạn thì không bao quát tình hình; rồi cần làm nhiều thủy lợi nhỏ nhưng phải làm thủy lợi vừa và lớn mới có nguồn để chủ động cấp nước và tiêu nước, cho nên chỉ “thủy lợi nhỏ là chính mà chưa có công trình vừa và lớn thì e chống hạn và chống úng đều không hiệu quả”, nhà báo Hữu Thọ nhớ lại.
"Thực ra, tôi thưa với anh cũng chỉ là nói lại ý kiến của một số cán bộ mà tôi nghe được, nhưng lại động chạm tới ý kiến của cố vấn là chuyện to, buột miệng nói ra rồi chờ nghe phê phán", nhà báo Hữu Thọ cho biết.
Điều ngạc nhiên với ông Hữu Thọ là Đại tướng chỉ ôn tồn nói: “Ta cứ khiêm tốn lắng nghe ý kiến cố vấn nhưng khi làm thì điều chỉnh cho phù hợp với tình hình cụ thể của cả nước và từng vùng”.
Một lần khác, khi chuẩn bị Nghị quyết Hội nghị T.Ư năm 1960, nhà báo Hữu Thọ theo Đại tướng xuống Đồ Sơn (Hải Phòng) để nghe các chuyên gia đến báo cáo, nêu vấn đề, góp ý với Đề cương. Theo ông Hữu Thọ, Đại tướng sáng làm việc, chiều cùng tắm biển, tạo điều kiện tốt và gần gũi cho các chuyên gia để có không khí thoải mái khi trao đổi.
Trong đợt làm việc này, một cán bộ kỹ thuật rất nổi tiếng được mời đến phát biểu về kỹ thuật đối với cây lúa. Có lẽ thấy Đại tướng là Ủy viên Bộ Chính trị cho nên đồng chí cán bộ này nói một lô một hồi đến gần nửa tiếng quan điểm của Mác, Lênin và các nhà kinh điển về sản xuất. Theo ông Hữu Thọ, Đại tướng dường như rất sốt ruột và nói với ông: “Cậu ta nói dông dài về Các Mác thực ra “khác Mác”.